Met deze jaarstukken 2023 ronden we een bijzonder jaar af. Ons eerste volledige jaar als college van de gemeente Laarbeek. We hebben hard gewerkt aan de realisatie van de ambities uit ons bestuursakkoord 'Samen aan zet! '. Ondanks de grote uitdagingen waarmee onze gemeente werd geconfronteerd, hebben we hier mooie stappen in gezet.
Na de afloop van de coronacrisis, kregen we te maken met de nog steeds doorgaande oorlog in de Oekraïne en inmiddels ook in Gaza. We hebben bijgedragen aan de opvang van Oekraïners die moesten vluchten voor het oorlogsgeweld. Ook economisch waren de gevolgen merkbaar, met sterk stijgende energiekosten en een oplopende inflatie die de bestaanszekerheid van onze inwoners bedreigt.
Ondanks de soms lastige omstandigheden hebben we in 2023 al mooie successen behaald.
Binnen het sociaal domein gaat het bijvoorbeeld om:
Huisvesting statushouders
In 2023 zagen we een stijging in de taakstelling van het aantal statushouders dat we moesten vestigen binnen onze gemeente. Tegelijkertijd zien we een grotere krapte op de woningmarkt. Het is ons gelukt om meer statushouders een plek te bieden dan de taakstelling ons opgelegd heeft.
Normaliseren
We hebben in 2023 stappen gezet in het normaliseren binnen het beleid sociaal domein. Bepaalde tegenslagen horen bij het leven en we proberen zaken niet te problematiseren. Bijvoorbeeld op het gebied van leerlingenvervoer. Er zijn een aantal ouders die hun kind voortaan zelf brengen. Zij ontvangen daar een kleine vergoeding voor, maar de kosten voor het leerlingenvervoer zijn daardoor gedaald. Ook nemen we normaliseren mee in onze communicatie-uitingen en heeft de samenwerking met de Peelgemeenten geleid tot een communicatie toolkit waar we voorbeelden uit kunnen halen voor onze communicatie richting partners en inwoners.
Samenwerking binnen de gemeenschappelijke regeling Peelgemeenten
De GR Peelgemeenten stelt zich steeds vaker op als faciliterende samenwerkingspartner. Hierdoor kunnen we steeds efficiënter samenwerken met 6 organisaties. Een aantal voorbeelden zijn:
- de uitbreiding van beleidscoördinatie inburgering bij de GR Peelgemeenten, waarvoor de voorbereidingen in 2023 zijn gestart en welke we in 2024 door willen voeren. Door deze vorm van beleidscoördinatie toe te voegen kunnen we sneller reageren op actualiteiten en werken we efficiënter samen.
- de harmonisatie van de minimaregelingen. Een aantal minimaregelingen binnen de Peelgemeenten is geharmoniseerd. Inwoners uit onze Peelgemeenten worden hierdoor meer gelijk behandeld. En voor de regionaal werkende medewerkers is het efficiënter werken.
- de GR Peelgemeenten neemt een faciliterende rol waar het gaat om de regionale arbeidsmarktstrategie: hoe zorgen we dat we als 5 Peelgemeenten en de GR Peelgemeenten een interessante werkgever zijn en blijven?
Verduurzamen maatschappelijk vastgoed
Onze gemeente staat voor een grote uitdaging: het verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed. Wij maken onze gebouwen toekomstbestendig en dragen bij aan het behalen van de regionale, landelijke en internationale klimaatdoelen. Daarvoor is beleid nodig: een lokale aanpak met keuzes voor wat wij gaan doen en hoe. Deze prioriteiten en voorwaarden staan in de ‘Routekaart verduurzaming Gemeente Laarbeek’ beschreven, welke in 2023 door de u is vastgesteld.
Binnen leefomgeving zijn de volgende onderwerpen te benoemen:
Beleidskader Wonen
Met het nieuwe beleidskader wonen en de doelgroepenverordening hebben we het beleid op orde om de komende jaren te zorgen voor voldoende betaalbare woningen.
Den Effer Lieshout
In het kader van verduurzaming van groen hebben wij een grote grasvlakte omgezet naar vaste planten.
Energiezuinige LED lampen
Er is een investering gedaan van circa € 600.000, waarmee een groot gedeelte van de openbare verlichting is voorzien van energiezuinige LED lampen.
Invoering Omgevingswet
De Omgevingswet werd per 1 januari 2024 eindelijk ingevoerd en de voorbereidingen hebben wij in 2023 op een goede manier af kunnen ronden. Wij zijn er klaar voor.
Opening mobiliteitshub Bavariarotonde
De Bavariabushalte is opgewaardeerd tot een mobiliteitshub. De parkeerplaatsen zijn ingericht met grasbetontegels en het regenwater wordt opgevangen en niet meer via de riolering afgevoerd. De fietsenstalling is overdekt en voorzien van elektrische laadpunten. Door de kleurstelling van de overkapping wordt de milieuvriendelijke uitstraling extra benadrukt.
Ruimtelijke ontwikkeling
We hebben 41 principeverzoeken binnengekregen, waarvan er 32 positief zijn beoordeeld en in behandeling genomen. Grootschaliger projecten zijn ook verder gebracht waaronder vastgestelde bestemmingsplannen voor De Tapperij en De Klokkengieterij. Daarnaast hebben we een intentieovereenkomst afgesloten over de ontwikkeling van Beekse Akkers fase 2. Meer grootschalige projecten zijn ook verder gebracht, waaronder vastgestelde bestemmingsplannen voor onder andere de Heuvelsche Velden en De Klokkengieterij.
Vuurwerkproject
Het vuurwerkproject van 2023 was een succes. Dit kwam vooral door de wederkerige samenwerking tussen; inwoners, private partijen, onze gemeente en de hulpdiensten. Zo zijn er in totaal 236 meldingen gemaakt van vuurwerkoverlast bij het daarvoor ingerichte vuurwerkmeldpunt. Dit is een stijging ten opzichte van vorige jaren. Daar zijn we als gemeente blij mee. Door deze meldingen hebben we onze handhavingscapaciteit kunnen inzetten op de plaatsen waar het ertoe deed. Denk hierbij aan, de situatie aan de Kapelstraat in Beek en Donk. Tot slot, hebben we de vuurwerk schade in de openbare ruimte ook beperkt kunnen houden (lag iets boven de € 1.000).
Week van de duurzaamheid
Door de week van de duurzaamheid hebben we dit onderwerp goed op de kaart weten te zetten voor onze inwoners. Door zichtbaar te zijn in alle kernen, onder andere tijdens de weekmarkten is aandacht gevraagd en informatie gegeven over thema’s zoals afval, energie, energiearmoede en water.
Kijken we naar ons bedrijfsvoering zijn de volgende onderwerpen noemenswaardig:
Financiën
De onduidelijkheid over de algemene uitkering van het Rijk zorgde voor onvoorspelbaarheid. Het aangekondigde ‘ravijnjaar’ 2026 gaf en geeft onzekerheid over de structurele mogelijkheden voor onze gemeentefinanciën op de langere termijn. Daarnaast ondervonden we de impact van de aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt, wat invloed had op onze interne organisatie, beleidskeuzes en uitvoeringstaken.
Verbetering planning & control
Samen met de Auditcommissie zijn wij gestart om de kwaliteit van de bestuurlijke P&C-stukken verder te verbeteren en af te stemmen op uw wensen. In 2024 kunt u hiervan de eerste resultaten verwachten.
Ook intern zijn wij begonnen met het verbeteren en vereenvoudiging van onze P&C-processen. Daarnaast zijn wij een traject financiële basis op orde gestart om de kwaliteit van ons budgetbeheer verder te verbeteren en in de toekomst nog scherper te kunnen begroten. Dit bedden wij in onze reguliere werkwijze in en krijgt continu aandacht.
Ondanks de snel opvolgende ontwikkelingen in binnen- en buitenland (oorlog Oekraïne), hebben we een solide basis gelegd voor de komende tijd, met (financiële) uitdagingen, maar die gaan wij niet uit de weg. Wij kijken samen met u en onze inwoners, partners, bedrijven en instellingen uit naar een nog mooier 2024.